Sperzieboon

Sperzieboon – (Phaseolus vulgaris), te verdelen naar stamslabonen, de lage gewassen, en stokslabonen, de klimmers.
Boterbonen zijn de gele variant van groene sperziebonen en snijbonen de platte vorm. Witte bonen zijn de gedroogde, volgroeide zaden van de sperzieboon; spekbonen zijn de wat steviger variant van de sperzieboon. Ook de snijboon is familie van de sperzieboon. De pronkboon is een andere soort: (Phaseolus coccineus).
Sperziebonen worden vanaf half mei, na de IJsheiligen, in de volle grond gezaaid. Ze zijn vorstgevoelig en houden ook niet van veel nattigheid. Voorzaaien kan in april in kweekbakjes op de warme vensterbank of in de kas; sperziebonen houden van warmte. Zaai of plant de jonge klimplantjes aan de binnenkant van de stokken. Zaai niet alles in één keer; door het zaaien over een paar weken te spreiden, verleng je de oogstperiode.
De bekende Franse haricots verts worden bij de zaadhandel naaldbonen genoemd. Zaai ze in mei en juni meteen op de definitieve plek. Haricots verts houden van warmte en niet van te veel regen.
Sperziebonen hebben last van de bonenvlieg. Voorzaaien in bakjes op de vensterbank of kas voorkomt dat de bonenvlieg haar eitjes bij de ontkiemende plantjes kan afzetten. Zaaien in de volle grond in begin mei voorkomt dat ook, omdat begin mei de bonenvlieg nog niet actief is. Insectengaas over het zaaibed vermindert eveneens de kans op aantasting door de larven van de bonenvlieg (Delia platura). Vermijd het gebruik van stalmest, omdat die vliegen aantrekt. Als volwassen sperziebonen te dicht op elkaar staan, kan na een regenbui schimmel ontstaan. Snoei het teveel aan blad, zodat zon en wind weer vrij spel hebben.
Er zijn vroege soorten sperziebonen en heel late soorten (herfstteelt). Bij de teelt in de kas of in een bak moet er worden ‘getikt’. Omdat er nog maar weinig insecten zijn in de herfst en al helemaal niet in de kas, moet als de bonen bloeien de bevruchting worden geholpen door met een vinger even tegen de planten te tikken. Doe je dat niet, dan worden er minder bloemen bevrucht en komen er geen peulen.

Sperziebonen bevatten lectine, een natuurlijke gifstof. Bij het koken verdwijnt de lectine. Eet sperziebonen daarom niet rauw.