A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W X Z

Fijnspar

Fijnspar, conifeer uit de dennenfamilie, die ruim vijftig meter hoog en eeuwenoud kan worden.

Ook bekend als:
‘Kerstboom’

Je bekijkt de voor mobiel aangepaste versie van de pagina.
Die voor tablets, laptop en desktop biedt ook algemene informatie, zoals herkomst, giftigheid en teelt.

herkennen fijnspar
Fijnspar, foto: Ivar Leidus - CC BY-SA 3.0
  • De dennennaalden van de fijnspar zijn giftig voor huisdieren. Bovendien kunnen de scherpe punten de darmwand doorboren. Ook het water in de bak van de kerstboom is giftig. Plaats geen voer- of drinkbak in de buurt van de kerstboom omdat dennennaalden in de bak terecht kunnen komen.
  • Dennennaalden zijn niet giftig voor mensen.

Fijnspar(Picea abies), een conifeer uit de dennenfamilie, die ruim vijftig meter hoog en eeuwenoud kan worden. De fijnspar is algemeen in Europa en Azië. In Nederland is de boom niet inheems maar rond 1900 massaal aangeplant.
De fijnspar als kerstboom is gemiddeld anderhalve meter hoog. Nederlandse kerstboomtelers planten hun kerstbomen als driejarige stek en verzorgen deze tot ze de juiste kerstboomgrootte bereikt hebben. Dat duurt drie tot vier jaren. Negentig procent van de bomen worden met kluit geleverd.
Kerstbomen met kluit kunnen het beste behandeld worden als een grote kamerplant. Plant de boom in een grote pot en houdt de kluit vochtig met water dat met vloeibaar plantenvoedsel verrijkt is.
Als het de bedoeling is om de kerstboom later in de tuin te planten, mag de toptak voor de piek niet worden afgezaagd.
Plant de boom in de tuin als het niet vriest en laat de boom eerst langzaam in een onverwarmde garage of schuur aan de buitentemperatuur wennen.

Plaaginsect

herkennen oorzaak bruine naalden spar
Dwergspar (Picea glauca ‘Conica’) wordt aan een zijde bruin, foto: Benny Demandt

Spar wordt bruin aan schaduwzijde, soms verschijnt er spinsel op de takken en minieme zwarte mijten lopen over de takken: de sparrenspintmijt (Oligonychus ununguis).

herkennen wolluis op fijnspar
Wit waspluis op fijnspar, foto: Amada44 – CC BY 3.0

Wit waspluis ontstaat op en tussen de dennennaalden; de naalden vergelen en vallen af. Door honingdauw worden de naalden kleverig: Douglaswolluis (Gilletteella cooleyi).

Gallen op fijnspar
Gallen tussen de naalden van de fijnspar, foto: Immanuel Giel – CC BY-SA 3.0

Aan de jonge uitlopers ontstaan gallen. Deze kunnen drie cm groot worden. De jonge naalden worden in hun groei belemmerd, verliezen hun glans en vallen af: Sparappelgalluis (Sacchiphantes abietis).

Dennennaalden vergelen, verdrogen, worden bruin en vallen af: groene sparrenluis (Elatobium abietinum).

Dennennaalden in de top van de boom vergelen, achter de schors zijn stervormige patronen te zien; er is geen boormeel zichtbaar: koperetser (Pityogenes chalcographus).

Schimmels & ziektes

Herkennen roest op fijnspar, kerstboom
Vergeelde naalden van fijnspar, foto: Tappinen – CC BY-SA 3.0

Uitlopers met jonge naalden vergelen: sparrennaaldroest (Chrysomyxa).

Overig

De fijnspar blijft achter in de groei, boom vertoont een ranke, magere vorm: kaliumgebrek.

Herkennen paarse knoopzwam
Paarse knoopzwam, foto: Daryl Thompson – CC BY-SA 3.0

Op het dode hout of stronk van een gekapte fijnspar ontstaan paarse knopvormige paddenstoeltjes: Paarse knoopzwam (Ascocoryne sarcoides).

Naalden worden bruin, takjes verdorren. Als dat aan de schaduwzijde van de plant ontstaat, en het betreft een dwergspar, dan is de kans groot dat de aantasting het werk is van de sparrenspintmijt. Ook zonnebrand kan bruine plekken veroorzaken, evenals droogte.
Kale, maar nog levende twijgjes kunnen opnieuw uitlopen (backbudding, uitlopen op oud hout) maar helaas gebeurt dat maar zelden.

Verwante onderwerpen